พนันออนไลน์ในไทยกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะกลุ่มเยาวชนที่ได้รับอิทธิพลจากเพื่อนและสื่อออนไลน์ สถานการณ์นี้สะท้อนถึงความท้าทายในการควบคุมปัจจัยเสี่ยง และตั้งคำถามว่าสังคมไทยมีแนวทางรับมือที่เพียงพอหรือไม่ กิจกรรมแถลงผลการเฝ้าระวังเว็บไซต์พนัน ปี 2567 และเสวนา หัวข้อ “พนันออนไลน์…สุดท้ายคือหายนะ” วันพฤหัสบดีที่ 6 กุมภาพันธ์ 2568 ณ ห้องเพชรบุรี โรงแรมเอเชีย เขตราชเทวี ถูกจัดขึ้นเพื่อรวบรวมผู้เชี่ยวชาญและเครือข่ายเยาวชนร่วมกันวิเคราะห์ปัญหาและแนวทางป้องกัน พร้อมถกประเด็นเกี่ยวกับแนวโน้มการพนันออนไลน์ที่กำลังทวีความรุนแรงขึ้นในสังคมไทย
ปี 2566 พบคนไทยกว่า 700,000 รายเริ่มเล่นพนันออนไลน์ครั้งแรก ขณะที่เยาวชน 47% ยอมรับว่าเห็นคนใกล้ตัวเล่นแล้วอยากลองเล่นตาม ข้อมูลการเฝ้าระวังเว็บไซต์พนันออนไลน์ปี 2567
สุรเชษฐ์ โพธิ์แสง รองเลขาธิการสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า ข้อมูลการเฝ้าระวังเว็บไซต์พนันออนไลน์ ปี 2567 แบ่งออกเป็น 3 ด้านหลัก
- การสำรวจรวบรวมและตรวจสอบข้อมูลเว็บพนันที่มีการใช้งานอยู่ (ครั้งล่าสุด วันที่ 17 มกราคม 2568) ใช้เครื่องมือวิธีการสำรวจโดยค้นหาผ่าน Search Engine Google ด้วย Keyword ที่เกี่ยวข้องเช่น พนันออนไลน์ คาสิโนออนไลน์ เล่นเกมพนันออนไลน์ ฝาก 10 รับร้อย เว็บสล็อต ฯลฯ และวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจาก ADS การพบโดยบังเอิญผ่านโฆษณา และโฆษณาแฝง บนสื่อสังคมออนไลน์ ผลสำรวจปี 2567 พบเว็บรวมทั้งสิ้น 320 เว็บ
- การสำรวจรวบรวมข่าวการจับกุมเว็บไซต์พนันออนไลน์(ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2566 ถึง 31 ธันวาคม 2567) ใช้เครื่องมือวิธีการสำรวจโดยการค้นหาผ่าน Search Engine Google เว็บไซต์สำนักข่าวต่าง ๆ ในไทย พบข่าวการจับกุมเว็บพนันออนไลน์ จำนวน 57 คดี (ที่เป็นข่าว)
- การสำรวจรวบรวมข่าวปัญหาสังคมจากการพนันออนไลน์ (ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2566 ถึง 31 ธันวาคม 2567) ) ใช้เครื่องมือวิธีการสำรวจโดยการค้นหาผ่าน Search Engine Google เว็บไซต์สำนักข่าวต่าง ๆ ในไทย พบข่าวปัญหาสังคมจากการพนันออนไลน์ จำนวน 51 คดี (ที่เป็นข่าว)
การพนันออนไลน์เป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบรุนแรงในหลายมิติ โดยเป็นต้นเหตุของอาชญากรรม เช่น การลักทรัพย์ ฉ้อโกง ค้ามนุษย์ ขายยาเสพติด ความรุนแรงในครอบครัว และฆ่าตัวตาย ผู้ที่เกี่ยวข้องครอบคลุมตั้งแต่นักศึกษา ข้าราชการ นักการเมือง ผู้มีชื่อเสียง ไปจนถึงบุคคลในแวดวงการศึกษา ปัญหานี้ยังเกี่ยวพันกับเครือข่ายอาชญากรรม เช่น การฟอกเงินผ่านการพนัน คอลเซ็นเตอร์มิจฉาชีพ และบัญชีม้า ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้หมุนเวียนเงินผิดกฎหมายเพื่อลดความเสี่ยงในการถูกตรวจสอบ ทำให้บางคนกลายเป็นผู้ต้องหาโดยไม่รู้ตัว
ทั้งนี้ การพนันออนไลน์สร้างวงจรหนี้ที่ไม่มีที่สิ้นสุด ผู้ติดพนันมักถอนตัวได้ยาก และเมื่อไม่มีเงินใช้หนี้ก็มักถูกล่อลวงให้ทำผิดซ้ำ เช่น ร่วมขบวนการฉ้อโกงหรือค้ายาเสพติด ปัญหานี้ยังส่งผลต่อเศรษฐกิจ เพราะเงินหมุนเวียนจากการพนันจำนวนมหาศาลไหลเข้าสู่เครือข่ายมืด และยังบ่อนทำลายครอบครัว ทำให้เกิดความขัดแย้ง หนี้สินสะสม และสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยความรุนแรง
ณ ปัจจุบันปี 2568 สังคมไทยจะเป็นอย่างไรกับปัญหาพนันออนไลน์ สุรเชษฐ์ ให้ความเห็นโดยคาดการณ์ว่าอาจไปในแนวทางป้องกันและปราบปราม หรือพนันออนไลน์จะถูกกฎหมายตามที่กระแสสังคมกำลังพูดถึง ซึ่งสิ่งนี้คงต้องพิจารณาว่าอาจส่งผลกระทบไม่ใช่น้อย ยกตัวอย่างเช่น
บริบท “ประเทศไทย” อาจยังไม่พร้อมรับมือการพนันออนไลน์ ประเทศไทยยังขาดหลายอย่าง เช่น ยังไม่มีระบบ หน่วยงานกำกับพนันออนไลน์ที่เข้มแข็ง ไม่มีศูนย์บำบัดติดพนันที่เห็นเป็นรูปธรรมทั่วประเทศ เว็บผิดกฎหมาย ไม่เคยหมดไป มีประวัติอาชญากรรมบางส่วนในกระบวนการปราบปราม
สังคมส่วนใหญ่ยังไม่ยอมรับการพนันออนไลน์เป็นเรื่องปกติ (ขัดต่อค่านิยมหลัก) แล้วเรายังคำนึงถึง ศีลธรรมและค่านิยมส่วนใหญ่ ของสังคมไทยอยู่ไหม คนส่วนใหญ่มองว่าพนันเป็นอบายมุข แม้ปัจจุบันจะมี หวยรัฐบาล เป็นการพนันที่ถูกกฎหมายอย่างหนึ่ง แต่การเติบโตของพนันออนไลน์แบบเสรีย่อมขัดกับจารีตสังคมที่มองว่า การพนันเป็นสิ่งไม่ดี ในหลายคดี เห็นการทำร้ายครอบครัวหรือฆ่ากัน ยิ่งสร้างกระแสต่อต้านด้านในมิติจริยธรรม ดังนั้นการยอมให้ถูกกฎหมายอาจสร้างการยอมรับผิด ๆ ผู้เล่นหน้าใหม่อาจเข้าใจว่าการพนันเป็น เรื่องปกติ หรือ เล่นได้ไม่ผิดศีลธรรม ทำให้คนไทยโดยรวม รวมถึงเยาวชน กล้าเล่นมากขึ้น
หรือว่าประเทศไทยกำลังเดิมพันกับความเสี่ยงสูงจากคดีทั้งหมด มีตั้งแต่ขโมยเล็กน้อยไปจนถึงฆาตกรรมโหดหรือสังหารในครอบครัวและฆ่าตัวตาย นี่เป็นรูปธรรมว่าถึงแม้ตอนนี้ยังผิดกฎหมาย แต่ยังเกิดโศกนาฏกรรมขนาดนี้ ถ้าเปิดเสรีผู้เล่นมากขึ้นอาจเพิ่มอัตราอาชญากรรมและปัญหาครอบครัวยิ่งกว่าเดิม
ความสำคัญของเครือข่ายเยาวชนลดปัจจัยเสี่ยง
ก่องกาญจน์ ทักษ์หิรัฐฤทธิ์ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสังคม สสส. กล่าวว่า สถานการณ์การพนันในสังคมไทยปี 2566 โดยศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน พบว่า คนไทยกว่า 99% มีบุคคลรอบตัวเล่นพนัน และในกลุ่มเด็ก และเยาวชนอายุ 15-25 ปี เห็นบุคคลรอบตัวเล่นพนันแล้วทำให้รู้สึกอยากเล่นตามถึง 47% พบนักพนันหน้าใหม่ที่เล่นพนันออนไลน์เป็นครั้งแรกกว่า 700,000 คน
สสส.มุ่งเสริมสร้างความรู้เท่าทันพนันในเด็ก และเยาวชน ผ่านชุดการเรียนรู้ในโรงเรียน ชุมชน และท้องถิ่น มีเป้าหมายเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เฝ้าระวัง ควบคุมโฆษณา ป้องกันการเกิดนักพนันหน้าใหม่ในสังคม โดยเฉพาะเด็กและเยาวชน ร่วมกับสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย หนึ่งใน 25 เครือข่ายเด็กมีภูมิ YouthClub ดำเนินงานภายใต้โครงการสร้างเสริมศักยภาพ และขยายเครือข่ายเยาวชนลดปัจจัยเสี่ยงทางสังคม รวมถึงเครือข่ายผู้ปกครอง สถานศึกษาทั้งในและนอกระบบการศึกษา ให้มีทักษะความรู้ ความสนใจ ตระหนักรู้ถึงปัญหาของปัจจัยเสี่ยง
พนันออนไลน์…สุดท้ายคือหายนะ
ฮาซีม เถาวัลย์ รองประธานสภาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทย ให้ความเห็นว่า จากผลสำรวจศูนย์ศึกษาปัญหาพนัน (CGS) คนไทย 99.3% มีบุคคลรอบตัวเล่นการพนัน อันดับหนึ่งเป็นเพื่อนสนิท 84.9% รองลงมาคนแถวบ้าน 81.1% ญาติ 80.4% พี่ น้อง 74.8% พ่อ แม่ 66.6% แฟน คนรัก 58.9% เพื่อน (ไม่สนิท) 58.9% และดารานักร้อง เน็ตไอดอล 46.6% (ร้อยละของกลุ่มตัวอย่างจำแนกตามบุคคลรอบตัวที่พบเห็นว่าเล่นการพนัน)
โดยเฉลี่ย การพบเห็นคนรอบตัวเล่นพนัน มีผลทำให้รู้สึกอยากเล่นพนันในระดับ ปานกลาง จากผลสำรวจ เด็ก 15-18 ปี 21% ระบุว่า มีผลให้รู้สึกอยากเล่นพนันในระดับ มากถึงมากที่สุด ด้านเยาวชน 19-25 ปี 26% ระบุว่า มีผลให้รู้สึกอยากเล่นพนันในระดับ มากถึงมากที่สุด ซึ่งคนที่มีอิทธิพลต่อความรู้สึกอยากเล่นพนันของเด็กและเยาวชน คือ เพื่อนสนิท
ภัยร้ายใกล้ตัวที่คาดไม่ถึง
การเข้าถึง สื่อออนไลน์หรืออินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งรวมโฆษณาการพนันและเกมออนไลน์จำนวนมากที่เด็ก ๆ สามารถเข้าถึงได้อย่างง่ายดายเพียงการคลิกเดียวเท่านั้น
เกิดโรคส่งผลต่อพฤติกรรม องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดให้พฤติกรรมการติดพนันเป็นปัญหาทางจิต เรียกว่า “Pathological Gambling” หรือโรคติดพนันที่เล่นแล้วจะไม่สามารถหยุดได้ โดย พญ.มธุรดา สุวรรณโพธิ์ ระบุว่า พนันออนไลน์เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เยาวชนผละออกจากห้องเรียน และส่วนหนึ่งไม่มีเงินชำระหนี้พนัน จึงต้องเดินเข้าสู่เส้นทางที่ผิดกฎหมาย
ทัศนคติที่เปลี่ยนไป จากรู้สึกเป็นภัยใหญ่ อันตราย ผิดกฎหมาย เริ่มมีความคิดว่าใคร ๆ ก็เล่น เดี๋ยวก็ถูกกฎหมาย เห็นโฆษณากันอย่างกว้างขวางไม่เห็นโดนอะไร
ประเด็นความรุนแรง จากผลสำรวจสมัชชาเด็กและเยาวชนแห่งชาติ ประจำปี 2566 พบว่าปัญหาความรุนแรงในโลกออนไลน์เป็นอีกหนึ่งปัญหาสำคัญของเด็กและเยาวชนยุคปัจจุบันกำลังเผชิญอยู่ ผู้ตอบแบบสอบถามกว่า 55.3% มองว่า ปัญหาเด็กและเยาวชนถูกกลั่นแงและล้อเลียนทางอินเทอร์เน็ต เป็นปัญหาความรุนแรงออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุด รองลงมาคือปัญหาการพนันออนไลน์ 43.6% และอันดับที่สามคือการติดเกม 32.3%
การทำให้เด็กและเยาวชนปลอดภัยจากความรุนแรงเป็นประเด็นปัญหาสำคัญของเด็กและเยาวชนในประเทศไทย แม้ว่าการสำรวจออนไลน์จะสอบถามเฉพาะในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรงในโลกออนไลน์ แต่การอภิปรายในการประชุมสมัชชาได้ระบุชัดถึงประเด็นที่น่ากังวลเพิ่มเติม ไม่ว่าจะเป็นความรุนแรงในครอบครัว ในโรงเรียน ในสถาบันทางศาสนา รวมถึงความรุนแรงที่เกิดขึ้นเฉพาะพื้นที่และในบางบริบทของสังคมวัฒนธรรมที่อาจทำให้เด็กและเยาวชนตกอยู่ในความเสี่ยง ในเวทีสมัชชา ยังได้พิจารณาแนวทางในการปรับปรุงและแก้ไขกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อคุ้มครองเด็กและเยาวชนจากความรุนแรงในด้านต่าง ๆ อีกด้วย
ฮาซีมทิ้งท้ายถึงประเด็นคำถามสะท้อน เด็กและเยาวขนได้อะไรจากพนันถูกกฎหมาย เราเชื่อมั่นในตัวหน่วยงานภาครัฐได้มากน้อยแค่ไหน เด็กและเยาวชนมีความตระหนักรู้และมีภูมิคุ้มกันที่ดีพอแล้วหรือยัง ถูกกฎหมายสิ่งที่ได้จะคุ้มค่ากับสิ่งต้องสูญเสียไป
คนอยากได้อยากมีอยากรวยทางลัดอยากรวยเร็ว
ขวัญชนก วุฒิกุล อดีตคอมเมนเตเตอร์รายการ “ทีเด็ดลูกหนี้” ฯลฯ ให้ความเห็นว่า รายการ ทีเด็ดลูกหนี้ หากมองหนี้จากการพนัน แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ กลุ่มเล่นการพนันอยู่แล้ว เสพติดการพนัน การพนันส่งผลให้ไปสู่ปัญหาทางการเงินและเป็นหนี้ และกลุ่มไม่เล่นการพนัน แต่มีปัญหาทางการเงิน จึงแก้ปัญหาด้วยการไปเล่นการพนัน ซึ่งเป็นสิ่งที่สร้างกับดักให้ติดกับปัญหาทางการเงินอยู่ซ้ำ ๆ ไม่ว่าบุคคลจะเริ่มต้นจากการเล่นพนันอยู่แล้ว หรือเริ่มจากการที่มีปัญหาทางการเงิน “จุดเริ่มต้นต่างกัน จุดจบเดียวกัน” ซึ่งเรียกว่า หายนะ การอยากได้อยากมี ไม่ผิดแต่วิธีการจะได้มานั้นสำคัญ
ธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ให้ความเห็นว่า สิ่งสำคัญเริ่มต้นจากทัศนคติต่อการพนันต้องตั้งคำถามว่า ทำไมคนไทยจำนวนไม่น้อยถึงมีทัศนคติเชิงบวกกับการพนัน ทำไมถึงเห็นว่าพนันคือทางลัดของการหาเงิน จะสามารถแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างไร พนันหายนะ พนันเป็นสิ่งเสพติด โดยเฉพาะอย่างยิ่งพนันออนไลน์เป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้คนติด เพราเข้าใจถึงง่าย รู้ผลเร็ว เล่นได้ 24 ชั่วโมง นำสู่การเสียที่มากขึ้น นอกจากนี้ คนคิดพนันกลายเป็นภาระของสังคม อนาคตพนันกลุ่มเกมมิ่ง เป็นหายนะที่ต้องจับตามอง เพราะเกมจะไม่หยุดอยู่เพียงเท่านี้ จะมีเกมใหม่ ๆ มาตามวิวัฒนาการของการสื่อสารที่พัฒนามากขึ้น
กรณีศึกษา JAGAT “พนันอุบัติใหม่” เกมล่าเหรียญมหาสมบัติ เมื่อสองอาทิตย์ที่แล้วกระแสการพูดถึงกำลังมาแรง รูปแบบของเกม การไปล่าเหรียญของจริงวางอยู่ตามสาธารณะต่าง ๆ และเหรียญนี้หากหาเจอจะสามารถนำคิวอาโค้ดหลังเหรียญไปแลกเป็นเงินจริง ลำดับอัตราเหรียญที่มากที่สุดถึง 200,000 บาท สะท้อนให้เห็นองค์ประกอบของการพนัน เป็นสิ่งที่ท้าทายให้เห็นว่าอนาคตจะมีอุบัติใหม่ ๆ เข้ามามากขึ้น
JAGAT BUSINESS MODEL
ขายเกม ขายคำใบ้ ขายเหรียญ ขายสติ๊กเกอร์ ขายอื่น ๆ นอกจากนี้ยังมีการเชื่อมโยงถึงกิจกรรมหาคู่ ติดตามแสดงข้อมูล GPS กิจกรรมการโพสต์ลง TikTok และอื่น ๆ
การตลาดที่สลับซับซ้อน เริ่มต้นต้องจ่ายเพื่อเข้าเล่น Pay to play และระหว่างทางต้อง Pat to win การสร้าง Community สร้างลูกค้ากลุ่มใหญ่ คนที่เข้ามาเล่นเกมนี้ไม่ได้เล่นพนันอย่างเดียวแต่มีการเชื่อมโยงไปถึงความรัก Game + Love ระหว่างเล่นเกมต้องโพสต์ข้อมูลร่วมกิจกรรมตลอดเวลาซึ่งเป็นการใช้ประโยชน์จากข้อมูลส่วนบุคคล และอื่นๆ
พนันซ่อนรูป 6G ภายนอกสร้างให้คนคิดว่าเป็นเกมปกติ แต่ภายในคือเป็นเกมการพนันที่ต้องจ่ายเงินกับกิจกรรมที่มีอยู่ไม่น้อย
หากประเทศไทย จะทำให้พนันถูกกฎหมาย นี่เป็นสิ่งสะท้อนให้เห็นว่าเราจะเจออะไรบ้างในอนาคต ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องจับตามองต่อไป ธนากรทิ้งท้าย
พล.ต.ต.ศิริวัฒน์ ดีพอ ผู้บังคับการตำรวจสืบสวนสอบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยี 1 และรองโฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ให้ความเห็นว่า มุมด้านกฎหมาย การพนันมี 3 กลุ่ม กลุ่มเจ้ามือ กลุ่มโฆษณา กลุ่มผู้เล่น เผยสถิติการปราบปรามอาชญากรรมออนไลน์โดยผู้แทนตำรวจและผู้แทน DSI พบว่ามีการจับกุมคดีอาชญากรรมทางเทคโนโลยีทุกรูปแบบรวม 40,691 ราย ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2566 ถึงพฤศจิกายน 2567 ขณะที่คดีบัญชีม้า ชิมม้า และความผิดตาม พ.ร.ก.ฯ ถูกจับกุม 5,553 ราย และคดีพนันออนไลน์มีจำนวนสูงถึง 29,978 ราย โดยในเดือนพฤศจิกายน 2567 เพียงเดือนเดียว มีคดีพนันออนไลน์สูงถึง 13,810 ราย
นอกจากนี้ ข้อมูลสถิติการแจ้งความออนไลน์ระหว่างเดือนมีนาคม 2565 – พฤศจิกายน 2567 มีจำนวนเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง โดยในเดือนพฤศจิกายน 2567 มีการแจ้งความออนไลน์ 31,353 เรื่อง และในจำนวนนี้เป็นการแจ้งความที่ไม่เกี่ยวข้องกับหลอกลวงซื้อขาย 16,185 เรื่อง สะท้อนให้เห็นว่าปัญหาอาชญากรรมออนไลน์โดยเฉพาะคดีพนันออนไลน์และบัญชีม้ากำลังทวีความรุนแรงขึ้นในประเทศไทย
ด้านกฎหมาย ซิมผี บัญชีม้า หากใครยินยอมให้ผู้ใดผู้หนึ่งใช้บัญชีหรือธนาคารตนเองในการใช้ประโยชน์อันรู้หรือควรจะรู้ว่านำไปใช้ในการกระทำผิด อาชญากรรมทางเทคโนโลยี จำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 300,000 บาท
การเฝ้าระวังเว็บไซต์พนันออนไลน์ปี 2567 พบว่ามีเว็บไซต์พนันออนไลน์ที่ใช้งานอยู่ 320 เว็บ และมีข่าวการจับกุม 57 คดี รวมถึงข่าวปัญหาสังคมที่เกิดจากการพนันออนไลน์ 51 คดี ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าพนันออนไลน์ส่งผลกระทบรุนแรงทั้งในด้านอาชญากรรม เศรษฐกิจ และสังคม โดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชนที่ได้รับอิทธิพลจากคนรอบข้างและสื่อออนไลน์ นอกจากนี้ การเปิดเสรีการพนันยังเป็นที่ถกเถียงว่าจะช่วยควบคุมปัญหาได้หรือกลับทำให้สถานการณ์เลวร้ายลง ทั้งนี้ สสส. และเครือข่ายเยาวชนพยายามลดปัจจัยเสี่ยงและให้ความรู้เพื่อป้องกันนักพนันหน้าใหม่ ขณะที่สถิติอาชญากรรมทางเทคโนโลยี รวมถึงคดีพนันออนไลน์และบัญชีม้า กำลังทวีความรุนแรงขึ้นในประเทศไทย
สิ่งที่ปกป้องเราได้ดีที่สุด ความรอบคอบ ความระมัดระวัง อย่าเข้าไปยุ่งเกี่ยว พนันออนไลน์…สุดท้ายคือหายนะ
