ปิดฉากไปอย่างสวยงามกับเทศกาลการเรียนรู้นครราชสีมา Learning Fest Korat 2025 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 13-15 กุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา โดยงานนี้จัดขึ้นจากความร่วมมือของสถาบันอุทยานการเรียนรู้ (TK Park) และพันธมิตรทั้งภาครัฐและเอกชน ที่ต้องการผลักดันให้โคราชเป็นเมืองต้นแบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์
งานนี้ไม่เพียงแต่เปิดพื้นที่ให้คนรุ่นใหม่ได้แสดงศักยภาพ แต่ยังสร้างระบบนิเวศซอฟต์พาวเวอร์ที่แข็งแกร่ง พร้อมทั้งดึงดูดเงินทุนและองค์ความรู้มาสู่พื้นที่
ไฮไลท์สำคัญของงานอยู่ที่การนำเสนอโมเดลความสำเร็จของ “กางเกงแมวโคราช” ที่ถูกนำไปต่อยอดเป็นไอเทมพิเศษในเกม และอาร์ตทอย “เจ้าเมื่อย” รวมถึงภาพยนตร์ “มันดาลา” ที่นำอัตลักษณ์ท้องถิ่นมาถ่ายทอดจนเป็นที่สนใจระดับโลก ซึ่งถือเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการนำซอฟต์พาวเวอร์มาสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจและยกระดับชื่อเสียงของจังหวัด
เทศกาลการเรียนรู้นครราชสีมาในครั้งนี้ไม่เพียงแต่จุดประกายความคิดสร้างสรรค์ แต่ยังเป็นเวทีสำคัญที่เปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่ได้แสดงความสามารถ และสร้างเครือข่ายกับผู้ประกอบการและนักลงทุน ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของจังหวัดอย่างยั่งยืนในอนาคต
วัฒนชัย วินิจจะกูล ผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันอุทยานการเรียนรู้ (TK Park) เล่าถึงที่ไปที่มาของการเทศกาลการเรียนรู้นครราชสีมา Learning Fest Korat 2025 ว่า จากการที่ TK Park มุ่งมั่นสร้างพื้นที่แห่งโอกาส ที่เปิดกว้างสำหรับการเรียนรู้และการพัฒนาองค์ความรู้ในทุกมิติภายใต้แนวคิด “การเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์” ที่เข้าถึงง่าย สนุก สร้างแรงบันดาลใจ
การสร้างนิเวศการอ่านและการเรียนรู้ ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายฝ่าย รวมทั้งต้องสร้างวัฒนธรรมการกระหายใคร่รู้ จึงต้องมีแพลตฟอร์มหรือกิจกรรมส่งเสริม โดยเริ่มจากเทศกาลการเรียนรู้ที่จัดขึ้นที่กรุงเทพมหานครตั้งแต่ 2 ปีก่อน ตามด้วยการออกต่างจังหวัดจัดเทศกาลแห่งแรกที่นครศรีธรรมราชเมื่อปีที่ผ่านมา และล่าสุดได้จัดขึ้นที่จังหวัดนครราชสีมา ภายใต้แนวคิด “Korat Cat 361 องศา – มองโคราชอย่างแมวมอง” นำ “แมวสีสวาด” หรือ “แมวโคราช” ซึ่งมีต้นกำเนิดที่อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมามาเป็นสัญลักษณ์สำคัญของงาน
“แมวสีสวาดเป็นแมวที่มีสีขนเป็นเอกลักษณ์และมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจในอดีตนิยมมอบให้เป็นของของขวัญเพื่อเชื่อมสัมพันธ์ทางการทูต และยังมีความเชื่อว่าเป็นแมวนำโชคจัดอยู่ใน 1 ใน 17 แมวมงคลของไทย ปัจจุบันถูกจัดเป็นแมวที่ใกล้สูญพันธุ์และควรค่าแก่การอนุรักษ์ แมวโคราชจึงถือเป็นทุนทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าของจังหวัดและถูกนำไปต่อยอด”
ขณะเดียวกัน ยังมีความหมายแฝง จากการที่แมวเป็นสัตว์นักล่า หากจะกระตุ้นเด็กและเยาวชนให้เป็นนักล่า ไม่ใช่ล่าสัตว์ แต่เป็นล่าความรู้ ความสร้างสรรค์ และแรงบันดาลใจ ทำให้คน ๆ หนึ่งรู้ว่าตัวเองรัก ชอบอะไร นำไปสู่การลงมือปฏิบัติ
เชื่อมโยงสี่ภาคส่วนร่วมมือ
ทั้งนี้ การจัดเทศกาลจะได้ผลต้องเชื่อมภาครัฐต่าง ๆ เข้าด้วยกัน เช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ภาคเอกชน ซึ่งกล้าเสี่ยง กล้าลอง กล้าทำ ภาคประชาสังคม ที่มีองค์กความรู้การทำงานร่วมกับชุมชน และภาควิชาการ สถาบันการศึกษา นำองค์ความรู้เชิงทฤษฎีมานำสังคม
การจัดเทศกาลครั้งนี้จะช่วยส่งต่อความรู้ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายซึ่งจะช่วยให้ผู้มาร่วมงานสามารถนำองค์ความรู้ ทักษะ และแรงบันดาลใจไปพัฒนาต่อยอดได้ในหลายมิติ โดยผู้ประกอบการ สามารถนำแนวคิดเกี่ยวกับซอฟต์พาวเวอร์ไปพัฒนาสินค้าและบริการ ศิลปินและนักสร้างสรรค์ สามารถใช้เวทีเทศกาลแห่งนี้นำเสนอผลงานและสร้างความเชื่อมโยงกับภาคธุรกิจ ชุมชนท้องถิ่น สามารถนำองค์ความรู้ไปพัฒนาอัตลักษณ์ของท้องถิ่นและสร้างซอฟต์พาวเวอร์ขึ้นเอง เยาวชนและคนรุ่นใหม่ สามารถใช้พื้นที่และโอกาสที่ได้รับจากงานนี้ไปพัฒนาทักษะและสร้างเครือข่าย
ทั้งหมดที่กล่าวมานี้จะเป็นอีกหนึ่งกลไกสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนโคราชให้กลายเป็นเมืองต้นแบบของการใช้ซอฟต์พาวเวอร์ต่อยอดสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์และพัฒนาเมือง
“ในอนาคต TK Park ยังพร้อมเดินหน้าขยายกิจกรรมเทศกาลการเรียนรู้ Learning Fest ไปยังพื้นที่ต่าง ๆ ที่มีอัตลักษณ์เฉพาะตัว เพื่อเปิดโอกาสให้แต่ละท้องถิ่นได้แสดงศักยภาพ นำเสนอจุดแข็ง พัฒนาซอฟต์พาวเวอร์ของตนเอง และต่อยอดสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่ช่วยสร้างงาน สร้างอาชีพ ยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชน และพัฒนาท้องถิ่นให้เติบโตอย่างยั่งยืน ซึ่งจังหวัดต่อไปที่จะจัดเทศกาลอาจเป็นภาคเหนือ”
จากกางเกงแมวโคราชสู่อาร์ตทอย
จิรพิสิษฐ์ รุจน์เจริญ ประธาน YEC (Young Entrepreneur Chamber of Commerce) หอการค้าจังหวัดนครราชสีมา เล่าถึงจุดเริ่มต้นในการพัฒนากางเกงแมวโคราชจนโด่งดังและเป็นที่รู้จักในเวทีระดับโลกว่า เริ่มต้นจาก YEC มีแนวคิดผลักดันโคราชให้เป็นเมืองที่มีศักยภาพด้านเศรษฐกิจและความคิดสร้างสรรค์ โดยสร้างแบรนด์จังหวัดให้เป็นที่รับรู้และจดจำ นอกเหนือจากเขาใหญ่ หรือย่าโม จึงเกิดเป็นโครงการ “โคราชโมโนแกรม” ขึ้น เพื่อเปิดโอกาสให้คนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมออกแบบสัญลักษณ์ที่สะท้อนอัตลักษณ์ของโคราช และลวดลายที่ได้รับรางวัลชนะเลิศมีสัญลักษณ์แมวสีสวาดซึ่งเป็นแมวมงคลที่มีต้นกำเนิดจากอำเภอพิมาย โคราช รวมอยู่ด้วย และนำไปทำ “กางเกงแมวโคราช” มีแรงบันดาลใจจากกางเกงช้าง และขายดีจนเกิดกระแสไวรัลไปทั่วประเทศ
จากกระแสความนิยมที่เกิดขึ้นจึงเกิดความคิดผลักดันกางเกงแมวโคราชให้เป็นซอฟต์พาวเวอร์ของไทยและเป็นที่รู้จักเพิ่มขึ้นในระดับโลก จึงเจรจากับบริษัทเกมระดับโลกอย่างการีน่าทำให้กางเกงแมวโคราชได้เข้าไปเป็นไอเทมพิเศษในเกม Free Fireซึ่งมีผู้เล่นกว่า 568 ล้านคน จากกว่า 160 ประเทศทั่วโลกและต่อยอดไปสู่สินค้าอื่น ๆ อีก เช่น อาร์ตทอย “เจ้าเมื่อย” แมวกวักมงคลคล้ายแมวกวักญี่ปุ่น จากการกวักพรจนทำหน้าเมื่อย ได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่นักสะสมและสายมู ซึ่งผู้ซื้ออาร์ตทอยเจ้าเมื่อยจะได้รับแผ่นทองที่ได้รับการปลูกเสกจากเกจิอาจารย์ชื่อดังวัดต่าง ๆ ในโคราชแถมฟรี
ระบบนิเวศต้องแข็งแกร่ง
การผลักดันซอฟต์พาวเวอร์ให้ประสบความสำเร็จ สามารถแข่งขันและสร้างมูลค่าระดับโลกได้ จำเป็นต้องมีระบบนิเวศซอฟต์พาวเวอร์ที่แข็งแกร่งเอื้อต่อการสร้างสรรค์และพัฒนาไอเดียใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็น 1. การสนับสนุนด้านเงินทุน 2. องค์ความรู้ที่ช่วยต่อยอดพัฒนาแนวคิดให้สามารถแข่งขันได้ 3. การรู้จักและเข้าใจศักยภาพของเมืองอย่างแท้จริง เห็นคุณค่าและดึงจุดแข็งมาผลักดันเป็นซอฟต์พาวเวอร์ได้ 4. เครื่องมือและกลไกสนับสนุนในการเปลี่ยนไอเดียเป็นผลิตภัณฑ์หรือคอนเทนต์ที่มีมูลค่าเพิ่ม และที่สำคัญ 5.ต้องพัฒนาคนรุ่นใหม่และเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วมและแสดงศักยภาพ
ทั้งนี้ หากต้องการผลักดันซอฟต์พาวเวอร์ให้ประสบความสำเร็จ ต้องเริ่มจากการค้นหาอัตลักษณ์ของเมืองที่สามารถนำไปพัฒนาเป็นซอฟต์พาวเวอร์ได้ ไม่จำเป็นต้องคิดอะไรขึ้นมาใหม่ แค่รู้จักต่อยอดจากสิ่งที่มีอยู่เดิม เปิดโอกาสให้คนในเมืองมีส่วนร่วม ตั้งแต่การออกแบบแนวคิดไปจนถึงการผลิต สร้างตราสินค้าหรือสัญลักษณ์ที่ไม่มีลิขสิทธิ์ เปิดโอกาสให้ท้องถิ่นร่วมเป็นเจ้าของและนำไปใช้ได้ ประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อและกิจกรรมต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องเพื่อสร้างการรับรู้และจดจำ พร้อมมองหาช่องทางและโอกาสต่อยอดสู่เวทีโลก สุดท้ายทุกฝ่ายต้องร่วมมือกันส่งเสริมและผลักดัน ทั้งภาครัฐ เอกชน ท้องถิ่น และประชาชน
“YEC ในฐานะนักธุรกิจรุ่นใหม่ อายุไม่เกิน 40 ปี ยังมีแนวคิดจะพัฒนาโคราชต่อไปให้ดึงดูดคนเข้ามาในจังหวัดเพิ่มขึ้น อีกแนวคิดหนึ่งคือ การจัดงานดึงดูดสายมู เพราะโคราชมีสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่น่าสนใจ เช่น ขอพรเรื่องเนื้อคู่จากย่าโม เป็นต้น”
นำอัตลักษณ์ท้องถิ่นสู่เวทีโลก
พสธร วัชรพาณิชย์ ผู้กำกับภาพยนตร์ “มันดาลา (Rivulet of Universe)”ภาพยนตร์ที่ได้รับคัดเลือดจาก IFFR – International Film Festival Rotterdam ประเทศเนเธอร์แลนด์ รอบปฐมทัศน์ World Premiere ในเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติรอตเตอร์ดัม และปัจจุบันเป็นหนึ่งในที่ปรึกษาของ KCCA (Korat Creative Content Agency หรือสำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมสื่อสร้างสรรค์โคราช) เล่าว่าเป็นคนพิมายโดยกำเนิด และผูกพันกับท้องถิ่น เมื่อมีโอกาสจะทำหนังได้กลับไปหาข้อมูลที่พิมาย และได้พบตำนานท้าวปาจิต นางอรพิม
“เรื่องเล่าเชยๆ ที่เล่ากันปากต่อปาก ตรวจสอบไม่ได้ว่า มีมาตั้งแต่ปีไหน แถมมีหลายเวอร์ชั่น เป็นแรงบันดาลใจให้นำมาเล่าในเวอร์ชั่นของตัวเอง เอาตำนานเมืองพิมาย และอัตลักษณ์โคราช มาทำเป็นหนัง เป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และอัตลักษณ์ท้องถิ่นที่โดดเด่นมากมาย แต่ที่ผ่านมาอาจยังไม่ได้ถูกถ่ายทอดให้เข้าถึงคนรุ่นใหม่มากนัก”
ภาพยนตร์ได้รับความสนใจในเวทีระดับโลก ทั้งยุโรป และประเทศจีน และเมื่อนำมาฉายที่ปราสาทหินพิมาย ก็มีผู้สนใจเข้าชมเป็นจำนวนมากกว่าที่คาดการณ์ไว้ ความสำเร็จดังกล่าวพิสูจน์ให้เห็นว่า หากอัตลักษณ์ท้องถิ่นได้รับการถ่ายทอดอย่างน่าสนใจ ก็สามารถกลายเป็น ซอฟต์พาวเวอร์ที่ทำให้คนรู้จักและสร้างความสนใจในเวทีระดับโลกได้
นอกจากนี้ เพื่อเปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่ได้มีพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และส่งเสริมอุตสาหกรรมภาพยนตร์ของโคราช พสธร กำลังสร้างกลุ่มคนทำหนังกลุ่มเล็ก ๆ ในพิมาย โดยเข้าไปร่วมกับกับโรงเรียนต่าง ๆ เพื่อเปิดโอกาสให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ในพื้นที่ที่สนใจมีโอกาสได้เรียนรู้กระบวนการทำภาพยนตร์อย่างจริงจัง จนเด็กหลายคนสามารถนำผลงานไปประกวด ได้รางวัล และมีโอกาสไปต่างประเทศ นอกจากนี้ ยังมีน้องในกลุ่มสอบติดมหาวิทยาลัยโดยใช้พอร์ตโฟลิโอจากงานภาพยนตร์ด้วย
“วัฒนธรรมท้องถิ่น หรือซอฟต์พาวเวอร์จะมีชีวิตและส่งต่อได้ ก็ต้องเริ่มจากคนในพื้นที่เองที่ให้ความสำคัญ
ผมไม่คาดหวังจะเห็นการเปลี่ยนแปลงในเร็ววัน แต่อย่างน้อยที่สุดสิ่งที่ผมพยายามทำในวันนี้น่าจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีสำหรับอนาคต”
ผู้ว่าฯเล็งหารือปศุสัตว์ส่งเสริมแมวสีสวาด
ชัยวัฒน์ ชื่นโกสุม ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา บอกว่า หลังจากนี้จะหารือกับปศุสัตว์จังหวัด เรื่องประชากรแมวสีสวาดที่มีต้นกำเนิดในโคราช เช่น การจัดทำฐานข้อมูล การเพาะพันธุ์ขยายพันธุ์ จะส่งเสริมเชิงธุรกิจได้หรือไม่ หรือการจัดประกวด เป็นต้น
พร้อมกันนี้ จะสนับสนุนย่านการเรียนรู้ให้จัดกิจกรรมส่งเสริมทางการศึกษา นำแนวคิดต่าง ๆ ที่มีมาหาทางเติมเต็มให้มากขึ้น
