ปรากฏการณ์ “Live Commerce” หรือการค้าผ่านไลฟ์สดกำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากของไทย โดยแพลตฟอร์มอย่าง TikTok Shop ได้กลายเป็นเครื่องมือที่ทรงพลัง ช่วยให้คนธรรมดาจากหลากหลายสาขาอาชีพ ตั้งแต่เกษตรกร ช่างฝีมือท้องถิ่น ไปจนถึงผู้สูงวัย สามารถสร้างธุรกิจของตนเองได้จากที่บ้าน เปลี่ยนความคิดสร้างสรรค์และภูมิปัญญาท้องถิ่นให้กลายเป็นรายได้ที่มั่นคงและยั่งยืน
หัวใจสำคัญของความสำเร็จนี้คือโมเดล “Shoppertainment” ที่ผสมผสานความบันเทิงเข้ากับการซื้อขายอย่างลงตัว ทำให้ผู้บริโภคค้นพบสินค้าที่น่าสนใจโดยไม่ทันตั้งตัว (Discovery Commerce) ซึ่งเป็นการทลายกำแพงการเริ่มต้นธุรกิจที่เคยสูงลิ่ว และเปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการรายย่อยสามารถแข่งขันในตลาดอีคอมเมิร์ซได้อย่างเท่าเทียม
เปิดพื้นที่สร้างตัวตนทลายทุกข้อจำกัดสู่การเป็นผู้ประกอบการ
แพลตฟอร์มนี้ได้สร้างนิยามใหม่ของผู้ประกอบการที่ไม่จำกัดพื้นเพหรือที่มา ขอเพียงมีโทรศัพท์มือถือและความตั้งใจจริง ตัวอย่างที่ชัดเจนคือ บุบผา พรมจักร เจ้าของช่อง “Bupba_Shop189” และสามี ซึ่งเคยเป็นพนักงานโรงงานมาก่อน แต่ได้ผันตัวมาเป็นนักรีวิวสินค้าด้วยสไตล์ที่จริงใจ จนสามารถสร้างรายได้หลักให้ครอบครัวได้สำเร็จ ขณะเดียวกัน ยังเป็นพื้นที่ปลอดภัยให้ครีเอเตอร์ได้แสดงตัวตนและสร้างชุมชนที่แข็งแกร่ง เช่น ชลธิชัย จ่าเพ็ง เจ้าของช่อง “เตอร์คุง” และ กัญญา ณัฐถาวรสุภเจริญ จากช่อง “วันนี้เต้ยเต้ยแต่งอะไร” ซึ่งสามารถสร้างรายได้ที่มั่นคงควบคู่ไปกับการเป็นกระบอกเสียงให้แก่กลุ่ม LGBTQ+
จากไร่นาสู่หน้าจอ: พลังของสินค้าเกษตรและอาหารท้องถิ่น
พลังของไลฟ์สดยังได้ส่งตรงไปถึงภาคการเกษตรและผู้ผลิตในชุมชน โดย ณัฐสุดา จั่นบางยาง จาก “ปลาวัน Farm to Table” ในจังหวัดเชียงใหม่ ได้ใช้ TikTok LIVE ถ่ายทอดเรื่องราวตั้งแต่วิถีเกษตรอินทรีย์ในฟาร์ม จนถึงการแปรรูปเป็นอาหาร ทำให้รายได้ของธุรกิจเพิ่มขึ้นถึง 25% โดยลูกค้าใหม่กว่า 95% มาจากแพลตฟอร์มนี้โดยเฉพาะ เช่นเดียวกับ ชนนิกานต์ กุลยิ่งรุ่งเรือง ผู้ก่อตั้งแบรนด์ “Snackies” ที่นำผลไม้ไทยมาแปรรูปเป็นขนมขบเคี้ยวจนเป็นที่นิยม โดยในการไลฟ์สดครั้งแรกของเธอมีผู้เข้าชมสูงถึง 70,000 คน ไม่ต่างจาก ณรงค์ฤทธิ์ แซ่ขอ หรือ “เชฟอิน กำลังอิน” จากจังหวัดระนอง ที่ผสมผสานการใช้ภาษาถิ่นเข้ากับสูตรอาหารใต้แท้ ๆ จนร้านเล็ก ๆ ของเขากลายเป็นจุดหมายของนักชิมทั่วประเทศ
ชุบชีวิตภูมิปัญญา: เมื่อมรดกวัฒนธรรมสร้างเศรษฐกิจใหม่
มรดกทางวัฒนธรรมและงานฝีมือท้องถิ่นก็ได้รับการชุบชีวิตให้กลับมาเป็นที่รู้จักอีกครั้ง ผ่านเรื่องราวของ นาราพิมพ์ ราชลี เจ้าของ “กระติ๊บข้าวเหนียว พิกุลเกล้า” ที่นำศิลปะการสานกระติ๊บไม้คล้าแบบโบราณมาสร้างสรรค์เป็นสินค้าที่ทำรายได้ พร้อมสร้างงานให้ช่างฝีมือในชุมชนกว่า 20 คน ในขณะที่ เบญชญา แสงเจริญลาภสกุล ดีไซเนอร์และผู้ก่อตั้งแบรนด์ “Benela” ได้นำเสนอความงามของผ้าไทยในรูปแบบแฟชั่นโมเดิร์น โดยเน้นย้ำเรื่องความยั่งยืนผ่านการไลฟ์สดให้ลูกค้าเห็นกระบวนการผลิตที่ใส่ใจในทุกขั้นตอน
สร้างโอกาสข้ามวัยยกระดับทักษะสู่ความเป็นมืออาชีพ
ยิ่งไปกว่านั้น แพลตฟอร์มนี้ยังช่วยลดช่องว่างระหว่างวัยและสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคม ดังเช่น นริศตา กรภัสร์วานิชย์ เจ้าของแบรนด์เสื้อผ้าไซซ์ใหญ่ “Tinybity” ที่ความสำเร็จของธุรกิจได้นำไปสู่การสร้างงานที่มีคุณค่าให้แก่กลุ่มช่างเย็บผ้ารุ่นคุณยายวัย 60-80 ปี ส่วนสุรีรัตน์ ทรัพย์เสรีชัย พยาบาลวัยเกษียณ ก็ได้เปลี่ยนแบรนด์กาแฟ “Oriental Coffee” ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้และช่องทางช่วยเหลือชุมชน
นอกจากนี้ การยกระดับทักษะดิจิทัลยังช่วยให้เกษตรกรกลายเป็นผู้ประกอบการมืออาชีพ เช่น รณชัย อเปสริยโย เจ้าของ ข้าวสังข์หยด ที่ใช้การตลาดออนไลน์สร้างแบรนด์ข้าวพื้นเมืองให้แข็งแกร่ง หรือ ดร.ณัฐวัตร ตันศิริเสถียร ทายาทรุ่นที่สามของ “ป้าพิณลำภูรา ซาลาเปาทอดไส้ครีม” ของดีเมืองตรัง ที่นำสินค้า OTOP ดั้งเดิมมาสู่โลกออนไลน์ และสามารถสร้างยอดขายได้ทันทีตั้งแต่การไลฟ์ครั้งแรกหลังผ่านการอบรม
ผู้เชี่ยวชาญด้านการตลาดดิจิทัลชี้ว่า ความสำเร็จของผู้ประกอบการเหล่านี้สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้บริโภคที่หันมาให้ความสำคัญกับ “ความจริงใจ” และ “เรื่องราว” เบื้องหลังผลิตภัณฑ์มากขึ้น การไลฟ์สดที่เผยให้เห็นตัวตน กระบวนการผลิต หรือที่มาของวัตถุดิบ สามารถสร้างความไว้วางใจและความผูกพันกับลูกค้าได้ดีกว่าการโฆษณาแบบดั้งเดิม
เรื่องราวความสำเร็จทั้งหมดนี้จึงไม่ใช่เพียงกระแสชั่วคราว แต่คือการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการค้าปลีกครั้งสำคัญ ที่เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทในการลดความเหลื่อมล้ำและกระจายโอกาสทางเศรษฐกิจ ช่วยให้ “คนตัวเล็ก” สามารถลุกขึ้นมาเป็นเจ้าของธุรกิจ และขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศจากฐานรากได้อย่างแท้จริง
ข่าวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ถอดรหัส Gen Z : วีซ่าชวนเจาะลึกชีวิตคนรุ่นใหม่ ผู้พลิกโฉมเศรษฐกิจและวัฒนธรรม
เกมรุกของ ‘พชร อารยะการกุล’ นำทัพบลูบิคสู่ SET ประกาศกร้าวสู่เป้าหมาย ‘SET100’ ใน 3 ปี
