SkillLane แชร์ประสบการณ์ตรงจากการเตรียมตัวเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ (IPO) เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ประกอบการสตาร์ตอัพ มุ่งเน้นการเตรียมตัวอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่โครงสร้างธุรกิจ มองว่าจุดเริ่มต้นของความสำเร็จ คือการจัดการบัญชีให้โปร่งใสตั้งแต่วันแรก
งานแถลง Startup ต้องรอด “เพราะทำ Startup จึงเจ็บปวด” Section: The Way to IPO เส้นทางสู่การยื่นไฟลิ่ง IPO โดย ฐิติพงศ์ พิสิฐวุฒินันท์ CEO & Co-founder ของ SkillLane แพลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์ทุกที่ทุกเวลา ซึ่งได้พูดคุยถึงกระบวนการ IPO สร้างแรงบันดาลใจให้กับสตาร์ตอัพหลาย ๆ บริษัทได้เห็นว่าการเข้าสู่ IPO นั้นเป็นสิ่งที่เป็นไปได้จริง ขั้นตอนนี้สำคัญมากสำหรับบริษัทสตาร์ทอัพและบริษัทเอกชนที่ต้องการก้าวไปสู่อีกระดับของการเติบโต
ย้อนกลับไปเมื่อ 10 ปีก่อน ช่วงเวลานั้นประเทศไทยยังไม่มีแพลตฟอร์มการเรียนออนไลน์ ส่งผลให้การเข้าถึงการศึกษาเป็นเรื่องยากสำหรับใครหลายคน SkillLane จึงตั้งเป้าหมายที่จะสร้างทางเลือกใหม่ที่พร้อมให้ทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตัวเองได้ทุกที่ ทุกเวลา โดยไม่ต้องติดอยู่ในข้อจำกัดเดิม
ฐิติพงศ์ เล่าว่า การเดินทางของ SkillLane มักเปรียบเทียบกับเรื่อง One Piece ที่ต้องเผชิญกับอุปสรรคมากมาย ต้องเรียนรู้วิธีการใหม่ ๆ ที่ท้าทาย และพัฒนาตนเองอยู่เสมอ สำหรับ SkillLane เองก็เช่นกัน เป้าหมายของ SkillLane คือการทำลายกำแพงด้านการศึกษาให้ทุกคนสามารถเข้าถึงความรู้ได้ง่าย สะดวก และมีคุณภาพ
“ทุกครั้งที่เราบรรลุเป้าหมายย่อย ๆ เช่น การเพิ่มสมาชิกใหม่ หรือการขยายบริการให้ครอบคลุมขึ้น เราเหมือนกำลังพัฒนาตนเองและทีมงาน เพื่อเดินหน้าไปสู่เป้าหมายใหญ่ ซึ่งคือการเข้าสู่ยุคใหม่ของการศึกษา ที่ไม่มีข้อจำกัด ทุกคนจะสามารถออกแบบการเรียนรู้ของตัวเองได้อย่างอิสระ และใช้การเรียนรู้เหล่านั้นเพื่อพัฒนาตัวเองสู่ชีวิตในแบบที่พวกเขาต้องการ”
SkillLane เตรียมความพร้อมอย่างไรก่อนก้าวสู่ IPO
การเตรียมตัวสำหรับ SkillLane หรือบริษัทที่ต้องการเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ (IPO) นั้นเป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลาและความพยายามในหลายด้าน ฐิติพงศ์ อธิบายว่า เริ่มเตรียมตัวตั้งแต่วันแรกของการเปิดบริษัทด้วยการอ่านหนังสือของตลาดหลักทรัพย์ และพบว่าการจะ IPO ได้ต้องเตรียม 3 อย่างหลัก ๆ
- โครงสร้างธุรกิจและโครงสร้างกรรมการ
- ระบบบัญชีและรายงานทางการเงิน
- ระบบการควบคุมภายในที่ดี (Internal Control)
นอกจากนี้ การมีผลการดำเนินงานที่ดี (Performance) นับเป็นอีกสิ่งสำคัญ เพราะโดยปกติแล้วสตาร์ตอัพมักถูกสอนให้เติบโตอย่างรวดเร็ว ระดมทุนได้ ขาดทุนได้ โดยไม่สนใจเรื่องกำไร แต่สำหรับ SkillLane คิดต่าง โดยเชื่อว่าต้องมีกำไรสะสมตั้งแต่ต้น เพื่อความมั่นคงและการเติบโตในระยะยาว จึงตั้งเป้าหมายที่จะทำกำไรตั้งแต่ปีแรกในปี 2015 และหลังจากนั้นก็ทำกำไรต่อเนื่องทุกปี แม้ในปี 2019 จะมีการขาดทุน แต่ก็กลับมาทำกำไรได้อย่างต่อเนื่องในปีถัดมา และยังคงรักษาการเติบโตได้จนถึงปัจจุบัน
จุดตายของหลายบริษัทที่ไม่สามารถ IPO ได้
“ระบบบัญชี อันนี้เป็นจุดตายของหลายบริษัทที่ไม่สามารถ IPO ได้ ผมมีเพื่อนที่ทำธุรกิจครอบครัว ซึ่งมีกำไรดีมาก แต่ไม่ได้บริหารเงินในบริษัทอย่างถูกต้อง เช่น การนำกำไรไปซื้อรถหรูหลายคัน โดยไม่ผ่านกระบวนการปันผลที่ถูกต้อง ซึ่งอาจดูเหมือนไม่มีปัญหาในระยะสั้น แต่เมื่อถึงวันที่ต้อง IPO ปัญหาเหล่านี้กลับกลายเป็นอุปสรรคใหญ่ เช่น การที่ต้องนำเงินส่วนตัวมาคืนบริษัท หรือทรัพย์สินที่ซื้อไว้ เช่น รถยนต์ ก็เสื่อมคุณภาพไปแล้ว ดังนั้น การเตรียมตัวตั้งแต่แรกให้ถูกต้องทั้งในเรื่องโครงสร้าง การบัญชี และการดำเนินธุรกิจที่มีกำไรสะสมอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้บริษัทสามารถเข้าสู่ตลาด IPO ได้อย่างมั่นคง” ฐิติพงศ์ กล่าว
เจาะลึกเส้นทางบัญชีสร้างความน่าเชื่อถือของสตาร์ตอัพสู่ IPO
สำหรับสตาร์ตอัพที่ยังไม่มีประวัติความน่าเชื่อถือในตลาด สิ่งเดียวที่สามารถใช้ยืนยันความมั่นคงของบริษัทได้คือ บัญชีที่ถูกต้องและโปร่งใส โดยคนจะเริ่มมองว่า บัญชีขอบริษัทถูกต้องหรือเปล่า กำไรที่อยู่ในบริษัทเป็นของจริงหรือเปล่า นี่คือสิ่งที่สร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนและพันธมิตรของบริษัท
การเลือกที่ปรึกษาด้านการบัญชี SkillLane มองไปถึงอนาคต ว่าวันหนึ่งเมื่อต้องการจ้าง FA ที่ดี ต้องทำให้อีกฝ่ายเชื่อมั่นในตัวธุรกิจของเราก่อน จึงตัดสินใจจ้าง KPMG มาช่วยตรวจสอบบัญชี เพราะมองว่า KPMG เป็นหนึ่งในตราประทับที่ช่วยสร้างความน่าเชื่อถือให้กับบริษัท เพราะมีมาตรฐานการตรวจสอบที่ละเอียดและเชื่อถือได้ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความมั่นใจให้กับผู้ลงทุนและพันธมิตร
ต่อมาได้มีการเริ่มแปลงบัญชีของบริษัทเป็นรูปแบบบัญชีชุดใหญ่สำหรับการเตรียมตัวเข้าสู่ IPO เพราะตามข้อกำหนด บริษัทที่จะ IPO ได้ต้องมีบัญชีที่สมบูรณ์ครบ 3 ปีย้อนหลัง จึงเริ่มต้นทำบัญชีอย่างจริงจังและได้ปรับระบบบัญชีใหม่ทั้งหมดเพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนด
ฐิติพงศ์ เล่าว่า “เรารู้ว่าเราพร้อมเมื่อเราได้เตรียมครบทั้ง 3 ปัจจัยสำคัญที่ประกอบไปด้วย โครงสร้างธุรกิจและโครงสร้างกรรมการ ระบบบัญชี และรายงานทางการเงินระบบการควบคุมภายในที่ดี (Internal Control) บวกกับผลการดำเนินงาน (Performance) ที่ดี แต่สิ่งที่กังวลที่สุดในตอนนั้นคือเรื่องบัญชี ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจตั้งแต่วันแรกในส่วนของโครงสร้างบริษัท SkillLane เริ่มต้นด้วยความเรียบง่าย ไม่มีบริษัทในเครือหรือการถือหุ้นไขว้กัน ทำให้โครงสร้างของเราชัดเจนและโปร่งใสตั้งแต่ต้น เราโฟกัสที่การทำให้ทุกอย่างถูกต้อง และยังคงรักษามาตรฐานนี้มาจนถึงปัจจุบัน”
คำแนะนำเกี่ยวกับการวางแผนธุรกิจสำหรับสตาร์ตอัพ
การที่จะทำธุรกิจในรูปแบบ IPO นั้นต้องมีการเตรียมพร้อมด้านระบบ ERP (Enterprise Resource Planning) และการทำบัญชีแบบลงลึกตั้งแต่ต้น ดังนั้น สตาร์ตอัพควรจะศึกษาหาความรู้ไว้ตั้งแต่เนิ่น ๆ
“ถ้าเราเริ่มต้นเรียนรู้และเตรียมตัวตั้งแต่วันแรก เราจะสามารถหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดและวางแผนได้อย่างมีประสิทธิภาพ”
“นอกจากนี้ การสร้างความปลอดภัย (Safety) ในตัวเอง หมายถึงว่าต้องมั่นใจว่าครอบครัวของเรามีพื้นฐานที่มั่นคงก่อนจะเริ่มต้นอะไรใหม่ ๆ บางคนอาจคิดว่ามันไม่สำคัญ แต่สำหรับผม มันคือสิ่งที่ช่วยให้เรามีกำลังใจและความพร้อมที่จะเดินหน้าในธุรกิจได้”
การหาทีมที่มีประสบการณ์ ฐิติพงศ์เรียกว่า ‘IPO Team‘ จะประกอบด้วยบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ เช่น CFO ที่มีประสบการณ์ในการช่วยบริษัทอื่น ๆ ทำ IPO มาแล้ว และเคยทำงานกับธนาคารหรือสถาบันการเงินในบทบาทที่ให้คำแนะนำ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญจะรู้ว่าฝั่งธนาคารต้องการอะไร และเมื่อมาทำงานในฝั่งบริษัท เขาก็สามารถนำความรู้เหล่านั้นมาปรับใช้ได้ทันที
สำหรับ CEO หรือผู้บริหารบริษัท การบริหารงาน IPO เป็นกระบวนการที่มีความซับซ้อนและใช้เวลาอย่างมาก ถ้ามีทีมงานที่มีความรู้และประสบการณ์มาก่อน จะสามารถมอบหมายงานให้พวกเขาดูแลได้อย่างมั่นใจ โดยไม่ต้องเสียเวลาไปตรวจสอบหรือเรียนรู้สิ่งที่ทีมมีความเชี่ยวชาญอยู่แล้ว
“เราสามารถเอาเวลาไปโฟกัสกับการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับธุรกิจได้อย่างเต็มที่ การทำ IPO เหมือนกับการวิ่งมาราธอนแต่มันไม่ใช่เพียงแค่การวิ่งเพียงทางเดียวแต่มันคือการบริหารจัดการทุกอย่างอย่างต่อเนื่องเพราะฉะนั้น เรื่องนี้ต้องใช้เวลาและความตั้งใจ” ฐิติพงศ์ กล่าวทิ้งท้าย
การเตรียมตัวเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ (IPO) เป็นทั้งโอกาสและความท้าทายสำหรับธุรกิจ โดย SkillLane แสดงให้เห็นว่าความสำเร็จไม่ได้เกิดขึ้นในทันที แต่ต้องอาศัยการเตรียมความพร้อมในทุกด้าน ตั้งแต่โครงสร้างธุรกิจ ระบบบัญชีที่โปร่งใส การสร้างทีมที่มีความเชี่ยวชาญ ไปจนถึงการวางแผนระยะยาว ตั้งแต่วันแรก สำหรับสตาร์ตอัพที่เตรียมพร้อมและปรับตัวได้ดี การเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ (IPO) คือก้าวสำคัญที่ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือ สร้างโอกาสใหม่ ๆ และผลักดันธุรกิจให้เติบโตอย่างมั่นคง
ข่าวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
จิตตะ เวลธ์ เผยโอกาสการลงทุนผ่านตลาดหุ้นโลกปี 2568
Data Scientist กับ AI Engineer ต่างกันอย่างไร